काठमाडौं, वैशाख ७ — अमेरिका सरकारले निष्कासन गरेको तीन जना नेपाली नागरिकलाई विशेष चार्टर्ड विमानमार्फत शनिबार काठमाडौं ल्याइएको छ। अमेरिकाको टेक्सास राज्यमा अवैध रूपमा बस्दै आएका ती नेपाली युवाहरुलाई देश निकाला गरिएको हो।
ती युवाहरू पर्वत, दाङ र रुकुम पश्चिम जिल्लाका हुन्। अमेरिकी अध्यागमन निकायले अवैध बसोबासका कारण उनीहरूलाई पक्राउ गरी निष्कासन प्रक्रिया अगाडि बढाएको थियो। विमानस्थल स्रोतका अनुसार ती नेपालीसहित सात जना यात्रु बोकेको विमानले टेक्सासबाट उडान भरेको थियो। विमानले बाटोमै चार जना बंगलादेशी नागरिकलाई ढाकामा ओर्लाएपछि बाँकी रहेका तीन नेपालीलाई काठमाडौं ल्याएर अध्यागमनको जिम्मा लगाइएको हो।
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलका अध्यागमन प्रमुख तीर्थराज भट्टराईका अनुसार उनीहरूलाई अहिले मानव बेचबिखन अनुसन्धान ब्यूरोको जिम्मा दिइएको छ। “उनीहरूको प्रारम्भिक अनुसन्धान भइरहेको छ,” भट्टराईले बताए।
यो घटना यसअघि २१ फागुनमा भएको अर्को निष्कासनसँग जोडिन सक्छ, जब अमेरिकाबाट आठ जना नेपालीलाई पनि चार्टर्ड विमानमार्फत नेपाल फिर्ता पठाइएको थियो। पछिल्लो केही वर्षयता अमेरिका सरकारले आप्रवासी नीतिमा कडाइ गर्दै अवैध रूपमा बस्दै आएका विदेशी नागरिकमाथि निष्कासनको प्रक्रिया तीव्र पारेको छ। खासगरी डोनाल्ड ट्रम्पको प्रशासनकालदेखि सुरु भएको यो कडाइ पछिल्ला राष्ट्रपति प्रशासनमा पनि कायम रहेको देखिन्छ।
अमेरिका बसाइको सपना र जोखिम
अमेरिका पुग्ने सपना धेरै नेपाली युवाहरूको साझा आकांक्षा बनेको छ। तर त्यहाँ पुगेर वैधानिक हैसियत नबनाई बस्दा कानुनी जोखिमका साथै सामाजिक, आर्थिक समस्याहरूको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ। पछिल्लो समय दक्षिणी सीमाबाट अमेरिका प्रवेश गर्ने नेपालीको संख्या पनि उल्लेख्य रुपमा बढिरहेको छ। यो प्रवृत्तिले अवैध आप्रवासन, मानव तस्करी, र त्यससँग सम्बन्धित संकटहरूलाई झन जटिल बनाएको छ।
सरकारले यस विषयमा दीर्घकालीन समाधानको खोजी गर्नुपर्ने देखिन्छ — एकातिर नेपाली युवाहरूको पलायनलाई रोक्न स्वदेशमै अवसर सिर्जना गर्ने, अर्कोतिर अन्तर्राष्ट्रिय आप्रवासनसम्बन्धी कानुनी प्रावधानहरूको प्रभावकारी अनुगमन गर्ने।
अमेरिकाबाट फिर्ता ल्याइएका नेपालीहरूको अवस्था के हुन्छ भन्ने विषयमा चासो बढेको छ। उनीहरूलाई मानव तस्करीका सञ्जालसँग सम्बन्धित छ कि छैन भन्ने अनुसन्धान पछि मात्र खुल्नेछ।
यसरी विदेशबाट निष्कासन गरिएका नेपालीहरू न केवल वैधानिक समस्याको सिकार हुन्छन्, उनीहरूको व्यक्तिगत, पारिवारिक र सामाजिक जीवनमा पनि दीर्घकालीन असर पर्न सक्छ। यस्तो अवस्थामा राज्यको भूमिका अत्यन्त महत्वपूर्ण हुन्छ — न केवल अनुसन्धानको तहमा, तर पुनर्स्थापनाका पक्षमा पनि।
(सम्पर्क गरिरहनुहोस्, हामी थप विवरणहरू संकलन गर्दैछौं।)